Etiket: çocuk

Mide Bulantısı Neden Olur?

Mide bulantısı neden olur? sorusunun cevabı kişiden kişiye göre değişmekle birlikte çeşitli fiziksel, ruhsal ve çevresel faktörü kapsar. Bulantı, bazen basit bir nedenden kaynaklanır; bazen de önemli bir sorunun belirtisi olarak ortaya çıkar. Mide bölgesinde rahatsızlık verici, huzursuz edici bir his olarak kendini gösterir. Bulantılar kimi zaman kusma ile sonuçlanır, kimi zaman da kusma olmadan yaşanır.

Mide Bulantısı Tipleri

Mide bulantısı çeşitli türlere ayrılır. Bunlar; kronik, akut, psikojenik, fizyolojik, periferik ve santral olarak sıralanabilir.

  • Kronik Mide Bulantısı: 1 haftadan uzun bir süredir devam eden mide bulantıları kronik olarak kabul edilir.
  • Akut Mide Bulantısı: 1 haftadan az süren bulantı tipidir.
  • Psikojenik (psikolojik) Mide Bulantısı: Stres, kaygı bozukluğu, korku, depresyon gibi durumlarda ortaya çıkan bulantı tipidir.
  • Fizyolojik Mide Bulantısı: Vücudun olumsuz bir duruma karşı refleks olarak gösterdiği bir tepkidir.
  • Periferik Mide Bulantısı: Sindirim sisteminde veya farklı organlarda meydana gelen sorunlardan kaynaklı mide bulantısıdır.
  • Santral Mide Bulantısı: Kötü bir yemek görmek, ani bir hareket ve benzeri faktörlerin tetiklemesiyle başlayan mide bulantısıdır.

Mide Bulantısı Nedenleri

Bulantı ve kusma başlı başına bir hastalık olarak kabul edilmez. Gelip geçici hafif mide bulantılarının, seyrek aralıklarla görülen kusma şikâyetlerinin altında çoğunlukla ciddi bir şey yoktur. Fakat bunlar sık sık tekrarlanıyorsa, şiddetli oluyorsa tedaviyi gerektiren bir rahatsızlık söz konusu demektir. Ayrıca bu durumun nedeni kişinin genel sağlık durumuna, yaşına ve hormon düzeylerine göre de farklılık gösterir. En yaygın mide bulantısı sebepleri aşağıda sıraladık:

Bebeklerde Mide Bulantısı Neden Olur?

  • Farklı bir mamaya geçiş yapmak: Bebeğinizi uzun süredir tükettiği bir mamadan uzaklaştırıp farklı bir mama verdiğinizde bulantı-kusma şikayeti yaşıyorsa yeni verdiğiniz mamanın içinde bebeğinize uygun olmayan içerikler olabilir. Eğer sadece tat ve koku sebebiyle kusma problemi yaşıyorsa belirli bir zaman sonra bu durum ortadan kalkacaktır. Farklı bir mamaya geçtiğinde yaşanılan bulantı-kusma ve ishal tarzı durumlarda bebeğinize bu mamayı vermeye devam etmemeniz tavsiye edilir.
  • Yanlış mama seçimi: Bebeğinize uygun olmayan mama türleri sindirim sistemini zorlayacak, dolayısı ile bulantının sebep olduğu huzursuzluklara yol açacaktır. Bu yüzden mama seçiminde bebeğinizin yaşı, ihtiyaçları önemli rol oynamaktadır.
  • Soğuk algınlığı: Tüm yetişkinlerde olduğu gibi bebeklerde de soğuk algınlığı gelişebilir, yetişkinlere göre bağışıklık sistemi çok zayıf olan bebeklerin bu gibi durumların oluşacağı ortamlarda bulunmaması gerekir.
  • Virüsler: Bağışıklık sisteminin oldukça zayıf olduğu minik dostlarımızda virüsler mide-bağırsak familyasını doğrudan etkilediği için virüs tabanlı bulantı-kusma şikayetleri oldukça sık görülebilir.
  • Ağlama krizi
  • Mide-bağırsak geçişinde darlık
  • Bazı gıdalara alerjisi olması
  • Beslenme sonrasında gazının çıkarılmaması
  • Şiddetli öksürük
  • Ek gıdaya geçiş döneminde olması (Yeni besinlere alışmaya çalışırken bulantı şikayetiyle karşılaşması normaldir.)
  • Bebeğin anne rahminde fazla amniyon sıvısı yutmuş olması: Bu durum bebeğin doğumundan hemen sonra fark edilebilir. Sağlık kurumlarında gözlemlenerek süreç çok rahat şekilde atlatılabilir.
  • Doğumsal metabolik hastalıklar
  • Reflü
  • Ağzına aldığı yabancı cisimler
  • Sindirim sisteminde tıkanıklık; bebeklerde mide bulantısı sebepleri olarak gösterilebilir.

Mide bulantısına kusma, ishal, halsizlik, cilt renginde solgunluk, yüksek ateş gibi semptomlar eşlik ediyorsa bebeğinizi hemen doktora götürmeniz gerektiğini hatırlatmak isteriz. Unutmayın, bebeklerimiz yetişkinlerdeki bağışıklık sistemine sahip değildir.

Çocuklarda Mide Bulantısı Neden Olur?

Çocukların bağışıklık sistemi bebeklere göre çok daha iyi olduğu için çocuklarımız bebekken etkilendikleri şeyden etkilenmez. Bunlardan ziyade onlar için daha yeni olan ya da yetişkinleri de etkileyebilen şeylerden etkilenirler. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz:

  • Süt alerjisi
  • Gıda zehirlenmesi
  • Viral enfeksiyonlar
  • Çok fazla yemek yeme
  • Yol tutması
  • Ülser
  • Mide zarında iltihap (Gastrit)
  • Yetersiz beslenme
  • Susuz kalma (Dehidrasyon)
  • Aşırı öksürük ile seyreden yüksek ateşli hastalıklar bunlardan bazılarıdır.

Eğer bulantı, yemek yedikten kısa bir süre sonra ortaya çıkıyorsa besin zehirlenmesinden veya sindirim sistemi problemlerinden şüphelenilir. Bununla beraber, salmonella gibi bakterilerin yol açacağı semptomlar daha uzun süre sonra gerçekleşebilir. Bu yüzden çocuklarınızda 1 günden fazla süren, gün içinde sürekli tekrarlayan mide bulantısı ve kusma şikayetlerinde bir uzmana çıkarmanız faydalı olacaktır.

Hamilelikte Mide Bulantısı Neden Olur?

Bunun temel sebebi, hormon düzeylerinde meydana gelen değişikliklerdir. Artış gösteren gebelik hormonu bulantıya yol açabilir. Öte yandan hamilelikte yetersiz beslenme, stres, yoğun kokulara maruz kalma gibi durumlar mide bulantılarını artırabilir. Hamilelik-Gebelikte mide bulantısı hakkında çok daha detaylı bilgi almak isterseniz şu makalemizi okuyabilirsiniz: Hamilelikte Mide Bulantısı

Sabahları Mide Bulantısı Neden Kaynaklanır?

  • Mideyi üşütmüş olmak
  • Akşam alkol almış olmak veya yemeği fazla kaçırmak
  • Kan şekeri seviyesinde azalma
  • Uykusuzluk
  • Migren bunlardan bazılarıdır.

Detaylı bilgi için, sabahları mide bulantısı neden olur? Başlıklı yazımıza uğrayabilirsiniz.

Yetişkinlerde Mide Bulantısı Nedenleri Detaylı Liste

Bebeklerde ve çocuklarda mide bulantısına yol açan çeşitli faktörler diğer yaş grupları için de geçerlidir. Onların yanı sıra yetişkinlerde görülen farklı problemler midenizin bulanmasına sebebiyet verebilir. Bunları maddeler halinde şöyle ifade edebiliriz:

  • Yağlı ve baharatlı yiyecekler tüketmek: Mideniz sürekli olarak her yiyeceği sindirebilecek durumda olmayabilir, bu anlarda tükettiğiniz ağır besinleri sindirmekte zorluk çekeceği için bu durumdan kurtulmak için kendisini boşaltma ihtiyacı duyacaktır. Bu anda mide beyne gönderdiği sinyaller ile midenizin bulanmasına sebep olacak ve genellikle de kusma refleksi geliştirecektir. Yağlı ve baharatlı yemeklerden kaynaklı oluşan bulantı şikayeti genellikle kusma sonrası son bulmaktadır.
  • Sıvı kaybı: Özellikle spor aktivitesi sırasında ter ile kaybedilen sıvı yerine konulmadığında karşılaşılan durumdur. Vücut gereğinden fazla sıvı kaybı sonrasında tansiyonu düşürür ve bu da dolaylı yoldan mide şikayetlerine sebep olabilir.
  • Kanda kalsiyum oranının yükselmesi: Vücutta kalsiyum seviyesi yükseldiği takdirde savunma mekanizması devreye girer ve daha fazla kalsiyum tüketmemek adına ve vücudun dengesi bozulduğuna dair sinyal vermek için mide bulantısı şikayetleri meydana getirir.
  • Bağırsakta veya midede oluşan enfeksiyonlar: Bağırsaklarda bulunan yararlı bakteri sayılarında azalma ya da herhangi bir sebepten oluşan yaralardan dolayı bağırsaklarınız düzgün çalışamaz. Sindirim sisteminde bu tür bir işleyiş bozukluğu ise genellikle mide bulantısı şikayetine ve ishale sebep olur.
  • Aşırı alkol kullanımı: Aşırı alkol alımı ilk etapta mide familyasını bozsa da ardından bağırsaklar familyasını da etkilemektedir. Mide ve bağırsağın iç dengesini bozmasına rağmen aşırı alkol alımı sonrası midenizin bulanmasının temel sebebi beyinde oluşturduğu sarhoşluktur. Beynin denge mekanizması dahil tüm fonksiyonlarının çalışmasını sekteye uğratan alkol alımı nedeniyle mide bulantısı ve kusma şikayetleri yaşamak son derece doğaldır. Dur noktanız geldiğinde alkol alımını sonlandırmanız bu gibi şikayetlerin önüne geçecektir.
  • Yoğun parfüm kokusu veya çeşitli kötü kokular
  • Psikolojik rahatsızlıklar
  • Deniz veya araba tutması
  • Baş dönmesi (Vertigo): Kulak içindeki dengemizi sağlayan kristallerin anormal aktiviteleri nedeniyle meydana gelen vertigoda karşılaşacağınız ilk semptom denge kaybı ve baş dönmesine bağlı olan mide bulantısı şikayetidir.
  • Ülser, reflü, gastrit ve benzeri mide sorunları
  • Şeker veya tansiyon düşmesi
  • İlaç kullanımı: Daha önceden kullandığınız veya kullanmadığınız bir ilacı içtiğinizde mide bulantısı şikayeti yaşayabilirsiniz. Bunun temel sebebi genellikle tok karna alınması gereken ilacı aç karna almak kaynaklı olsa da bazen de alerjik tabanlı olabilir. İlaç içtikten sonra ayaklarda uyuşma, baş dönmesi, kusma, mide bulantısı gibi şikayetler yaşıyorsanız acil tıbbi tedaviye ihtiyacınız var demektir. Özellikle hamilelik döneminde kullanılan ilaçların mide şikayetlerini ortaya çıkarması çok daha muhtemeldir. Bu yüzden bu dönemde kullandığınız ilaçları minimumda tutmanız ve doktor tavsiyesi olmayan ilaçları kullanmamanız çok önemlidir.
  • Kafaya şiddetli bir darbe almak, kafa travması
  • Beyin tümörleri: Beyinde oluşan iyi veya kötü huylu tümörlerin beyninize uyguladığı basınç nedeniyle mide bulantısı şikayetleri yaşamanız oldukça olağandır.
  • Bazı kanser türleri
  • Çölyak hastalığı: Çölyak hastaları bazı yiyeceklerden uzak durmalıdır, bu yiyecekleri tükettikleri taktirde ilk karşılaştıkları semptom mide bulantısı olmaktadır.
  • Bağırsak tıkanıklığı
  • Apandisit
  • Radyasyon terapisi
  • Kalp krizi
  • Safra kesesi taşları
  • Böbrek taşları
  • Menenjit: Beyin ve omurilik etrafındaki zarlarda oluşan iltihaplanmaya menenjit denir. Farklı sebeplerden dolayı ortaya çıkan menenjitte ateş, bilinç değişiklikleri, mide bulantısı, fışkırır tarzda kusma meydana gelebilir.
  • Bulimia Nevroza
  • İleri evre böbrek yetmezliği
  • İç kulak rahatsızlıkları: Meniere gibi iç kulağı etkileyen, işitme ve denge kayıplarına yol açan hastalıklarda bulantı-kusma şikayetlerine sebep olabilmektedir.
  • Genel anestezi
  • Cerrahi operasyon geçirmek
  • Hazımsızlık: Mide bulantısına en çok neden olan durum aşırı yemek tüketimine bağlı yaşanan hazımsızlıktır. Mideniz tükettiğiniz besinleri sindiremediğinde (genellikle çok ve hızlı yemekten kaynaklanır) daha yavaş çalışmaya başlar, yavaş çalışmasına rağmen yine de sindiremiyorsa yediklerinizin bir kısmını ya da tamamını dışarı atma isteği meydana gelir.
  • Şiddetli ağrı: Özellikle sindirim sistemi organlarınızda oluşan ağrılar genellikle midenize yansımaktadır. Buna yansıyan ağrı denmekle birlikte bu ağrılar genellikle mide bulantısı şikayetlerine sebep olmaktadır.
  • Kimyasal maddelere maruz kalmak: Vücudunuzun alışık olmadığı, vücudunuza zararlı olan bir kimyasal maddeye maruz kaldığınız takdirde vücudunuz vereceği ilk tepki mide bulantısı oluşturarak kusmanızı sağlamak olacaktır. Bu vücudunuzun bir koruma mekanizmasıdır ve olağandır. Bu gibi durumlarda bir sağlık kuruluşuna başvurmanız hayati önem taşır.

Mide bulantısı neden olur? sorusunun cevabı her hasta için değiştiğinden, tedavi yöntemleri de farklılık gösterir. Bu konuda en kapsamlı bilgiyi Mide Bulantısı Nasıl Geçer? başlıklı içeriğimizde bulabilirsiniz.

Mide Bulantısı Nasıl Geçer?

Mide bulantısı nasıl geçer? sorusunun cevabı altta yatan nedene göre değişir. Eğer bulantı bir hastalıktan kaynaklanıyorsa tedavi için önce o rahatsızlığın iyileştirilmesi gerekir. Çünkü mide bulantısı kendi başına bir hastalık değil genellikle bir hastalığın belirtisidir.

Neredeyse herkesin dönem dönem karşılaştığı bu sorun genelde basit yöntemlerle bertaraf edilebilir. Fakat aniden ortaya çıkan, şiddetli veya uzun süreli mide bulantıları ise ciddi bir sağlık probleminin habercisi olabilir. Böyle bir durumda vakit kaybetmeden doktora başvurmak gerekir.

Mide Bulantısına Ne İyi Gelir?

Tıbbi bir nedenden kaynaklı mide bulantıları bazen ilaç tedavisi gerektirebilir. Bununla birlikte çoğu zaman, mide bulantısına iyi gelen yiyecekler veya içecekler ile bu durumdan kurtulmak mümkün olur.

Mide bulantısına iyi gelen yiyeceklerin bazılarını şöyle sıralayabiliriz:

  • Su (Birden değil, yudum yudum içilmeli. Hızlı şekilde içilmesi durumunda midenize ağır geleceği için mide bulantısı şikayetleriniz artabilir ve mide ağrısına sebep olabilir)
  • Kahve (Türk kahvesi mide bulantısına oldukça iyi gelmektedir. Mümkünse kahveyi içtikten sonra kalan telve kısmını tüketmeniz mide bulantınızı oldukça hafifletecek hatta geçirecektir.
  • Papatya çayı (Papatya çayının dinlendirici etkisi olduğunu biliyorsunuzdur. Bu dinlendirici etkinin temel sebebi içinde bulundurduğu antioksidanlardır ve bu antioksidanlar aynı zamanda mide bulantısına da iyi gelmektedir.)
  • Kekik çayı (Mide bulantısına karşı en çok hazırlanan çaylardan birisi de kekik çayıdır. Kekik çayı içeriği bakımından mideyi yumuşatmaktadır.)
  • Nane Limon Çayı (Mide bulantısını bıçak gibi kesen, fazla sıcak tüketilmemesi gereken naçizane çay Nane Limon çayıdır. Nanenin ferah aroması içtiğiniz andan itibaren size iyi gelmeye başlayacak, midenize indiğinde ise bulantınızı ciddi seviyede azaltacaktır. Birkaç damla limon ile iyice keskin hale gelen nane limon çayı mide bulantısına karşı en çok kullanılan alternatif tedavidir.)
  • Ihlamur (Ihlamur çiçeğinin zengin içeriği de mide bulantısı ve bağırsak rahatsızlıklarına iyi gelmektedir.
  • Kuşburnu

    Toz Zencefil Çayı

  • Zencefil çayı (Nasıl yapıldığı, ne gibi faydaları olduğunu öğrenmek için üzerine tıklayın)
  • Tost, kraker, makarna gibi kuru besinler
  • Taze nane yaprağı (Yutulmaz, sadece çiğnenir. Taze nane artık balkonlarımızda büyütebildiğimiz, her türlü yemeğe ayrı lezzet katan, anlık mide bulantılarına bir numaralı çözüm olarak karşımıza çıkmakta. Taze nane yaprağı çiğnemek de mide bulantımızı ciddi seviyede hafifletmektedir.)
  • Limonlu çay
  • Haşlanmış patates (Özellikle kusmanın eşlik ettiği mide bulantısı durumlarında boş kalan mide kısır bir döngüye girer. Bu anlarda çoğu yiyecek tüketilemezken haşlanmış patatese biraz tuz serperek biraz da limon sıkarak tüketebilirsiniz. Haşlanmış patates size tokluk hissi kazandıracak, bulantılarınız önüne geçecektir.)
  • Leblebi (Mide öz suyuna bağlı olan bulantılarda bir numaralı tercih olarak önümüze gelen leblebi, lifli yapısı sayesinde tüketildiği andan itibaren mide asit baz dengesinin tekrardan kurulmasına yardımcı olur. Mide bulantısı şikayetlerinde 2 avucu geçmeyecek şekilde tüketilmesi önerilmektedir. Aşırı tüketimde kabızlığa yol açabileceği için mide bulantısı şikayetiniz geçtikten sonra su içmeyi ihmal etmemelisiniz.
  • Tam tahıllı ekmek
  • Taze sıkılmış meyve suyu
  • Soda, maden suyu, limonata (Mide gazına bağlı oluşan mide bulantısı şikayetlerinde temel çözüm mideden gazı atmaktır. Bu anlarda da en iyi çözüm gazlı mineralli maden suları olmaktadır. Mide bulantısı, hazımsızlık ve şişkinlik şikayetlerinde mümkünse sade maden suyu tüketirseniz şikayetlerinizin hafiflediğini fark edeceksiniz.)
  • Çorba (Özellikle yayla ve tavuk suyu çorbası. Mide bulantısına iyi gelen mucize tavuk suyu çorbası tarifimize göz atın.)
  • Pirinç lapası (Yağsız şekilde yapılan pirinç pilavı midenizdeki dengesizlikleri ortadan kaldırarak mide bulantısı şikayetlerinizin geçmesinde önemli rol oynayabilmektedir. Pilavı yağsız yapmanız önemli bir noktadır, yağlı yapmanız durumunda mide bulantısı şikayetlerinizi katlayabilirsiniz.)
  • Komposto
  • Elma püresi
  • Muz (Muzun mide bulantısına etkisi hakkında uzun bir yazı hazırladık.)

Mide Bulantısı Tedavisi Nasıl Yapılır?

  • Bulantı, gıda zehirlenmesine bağlı olarak geliştiyse kişinin midesini yıkamak gerekebilir. Bu işlem sadece tecrübeli sağlık personelleri tarafından gerçekleştirilmektedir.
  • Stres kaynaklı mide bulantısının tedavisi için psikolojik destek almaya ihtiyaç duyulabilir. Meditasyon teknikleri, yoga, spor, nefes egzersizleri de stresle mücadeleyi kolaylaştırarak mide bulantısından kurtulmaya yardım eder. Ayrıca mide bulantınızın tamamen stres kaynaklı olduğunu düşünüyorsanız mide bulantısına iyi gelen ilaçlar kullanmaktansa psikolog ve psikiyatrist desteği almanız daha doğru olacaktır. Panik atak gibi hastalıkların oluşturduğu strese bağlı mide bulantılarında kullanılan mide bulantısı ilaçları çoğu zaman çözüm olmamaktadır.
  • Enfeksiyon varsa bunun giderilmesi için antibiyotiklere başvurulur. Antibiyotik tedavisi sadece doktor tarafından başlatılabilir dolayısı ile mide bulantınız olduğunda kendi başınıza antibiyotik alma kararı vermemelisiniz.
  • Bulantının kulak-burun-boğaz hastalıklarından (örneğin vertigo) dolayı oluşması hâlinde, bu rahatsızlıkların tedavi edilmesi lâzımdır. Uygulanacak prosedür hastalığın durumuna göre medikal veya cerrahi olabilir. Sizin için uygun olan tedaviye doktorunuz karar verecektir.

Bebeklerde Mide Bulantısı Nasıl Geçer?

  • Bebeğiniz anne sütüyle besleniyorsa onu daha sık aralıklarla emzirin.
  • Bebeğinizi mamayla besliyorsanız mamasını daha sulu hâle getirmek bulantı şikâyetinden kurtulmasına yardım edebilir.
  • Kimi zaman da bulantı, yanlış mama seçiminden kaynaklanır. Son dönemde mama değişikliğine gittiyseniz bunu doktorunuzla paylaşmalı ve onun yönlendirmesine göre hareket etmelisiniz.
  • Ek gıdaya geçen bebeklere komposto ve benzeri şeylerle sıvı desteği sağlanabilir. Yoğurt ve elma gibi hafif gıdalarda bulantının kesilmesini kolaylaştırır.

Unutmayın! Yetişkinler için çok fazla önem arz etmeyen mide bulantısı ve kusma şikayetleri bebekler için dikkat edilmediğinde, gözlem altında tutulmadığında kötü sonuçlar doğurabilir.

Çocuklarda Mide Bulantısı Nasıl Geçer?

Midesi bulanan çocuğa nane limon vermek onu rahatlatır. Ayrıca başının yüksek tutulması, bol bol su içirilmesi de önemlidir. Ancak fazla sıvının bir anda tüketimesi mide bulantısını daha da artırır. Bu yüzden azar azar su içmesi sağlanmalıdır.

Çocuğu dışarı çıkarıp hava aldırmak mide bulantısının geçmesine yardımcı olur. Dışarı çıkaramıyorsanız en azından yattığı odayı havalandırmanız ve serin tutmanız önerilir.

Bulantısı olan çocuk yemek yemeye zorlanmamalıdır. Şekerli, tuzlu, yağlı besinlerden; süt ve süt ürünlerinden uzak tutulmalıdır.

Midesi Bulantısı Durumunda Ne Yapılmalı?

  • Bol bol istirahat edin. İstirahat ederek sindirim sisteminizin minimum seviyede çalışmasını sağlar, dolaylı yoldan mide bulantısı şikayetlerinizi hafifletir.
  • Sigara, nargile, puro vb. tütün ürünlerini içmekten uzak durun.
  • Sigara, parfüm ve benzeri ağır kokuların bulunduğu ortamlardan uzak durun.
  • Balkona çıkıp temiz hava almak veya dışarıda biraz yürüyüş yapmak da iyi gelebilir.
  • Doktorunuz size özel bir beslenme listesi hazırladıysa ona uygun hareket edin.
  • Sindirim sisteminiz düzene girinceye dek yağlı besinlerden, kızartmalardan, fast food ürünlerden uzak durun.
  • Hafif yiyeceklerle beslenin. Tuzu ve şekeri sınırlandırın.
  • Mide bulantısına gaz şikâyeti de eşlik ediyorsa brokoli ve kuru fasulye gibi gaz yapan gıdalardan kaçının.

Mide bulantısı nasıl geçer? diye araştırma yaparken çeşit çeşit bitki çayı önerileriyle karşılaşabilirsiniz. Her bitki çayının bulantıya iyi gelmeyeceğini bilakis daha da şiddetlendirebileceğini unutmamalısınız. Örneğin biberiye çayı mide bulantısı şikayeti olanlara önerilmez. Mide bulantısına iyi gelen çaylar hakkında en doğru bilgilere ulaşmak için Mide Bulantısına İyi Gelen Çaylar başlıklı kategorimizi inceleyebilirsiniz.

Exit mobile version