Mide bulantısı nedenleri; hamilelik ve menstrüasyon (adet kanaması) gibi biyolojik süreçlerden zararlı gıdalar ve kötü kokular gibi çevresel faktörlere kadar geniş bir yelpazeye sahiptir. Ara sıra gerçekleşen, hafif şiddette olan ve kısa süren, farklı bir semptomun eşlik etmediği bulantılar genellikle basit nedenlerden kaynaklıdır.

Fakat sık sık bulantı yaşıyorsanız, bununla birlikte karın ağrısı ve ishal gibi şikâyetler görülüyorsa, bulantılarınız şiddetliyse altında ciddi bir sağlık problemi olabilir.

Bulantılarınıza hangi faktörün yol açtığını öğrenmek için bir dâhiliye uzmanına görünmelisiniz. Doktor sizden çeşitli tetkikler isteyecek ve gerekiyorsa farklı bir bölüme yönlendirecektir.

Mide Bulantısı Neden Olur?

Bu sorunun cevabı kişilerin beslenme alışkanlıklarına, yaşam tarzına, fiziksel özelliklerine göre değişir. Örneğin bebeklerde mide bulantısı nedenleri; yanlış mama kullanımı, mama değişikliği gibi şeyler olabilir.

Çocuklarda mide bulantısı nedenleri ise bağışıklık sistemi zayıflığından tutun, dışarıda yediği aburcubur veya fast food ürünlere dek çeşitlilik gösterir.

İşte, mide bulantısına yol açan şeyler listesi:

Biyolojik Faktörlerle ilgili Mide Bulantısının Nedenleri

• Adet döngüsü (Regl döneminde yaşanan hormonal değişiklikler mide bulantılarını tetikler.)
• Premenstrual sendrom, endometriozis veya dismenore yani ağrılı âdet görme (Bu tür rahatsızlıklara bağlı mide bulantılarına ateş ve ağrı gibi belirtiler de eşlik eder.)
• Hamilelik (Gebeliğin ilk trimester yani birinci üç aylık döneminde beta-HCG hormonu, bulantı hissini uyarıcı etki gösterir. Hamileliklerin %50 – 90’ında mide bulantısına rastlanırken, %25 – 55’inde buna kusma şikâyetinin de eşlik ettiği belirlenmiştir.)
• Kalp krizi
• Karaciğer yetmezliği
• Beyin tümörleri
• Migren
• Sindirim kanalının tıkanması
• Apandisit
• Beyin dokusunda iltihaplanma (Ensefalit)
• Vertigo (Baş dönmesi)
• Sindirim sistemi sorunları (Mide, safra kesesi, ince veya kalın bağırsak gibi organlarda meydana gelen problemler dengeyi bozarak midenin bulanmasına yol açabilir.)
• Enfeksiyon hastalıkları (Bunlar çoğunlukla virüsler, parazitler veya bakteriler nedeniyle gelişir.)
• Alerjik reaksiyonlar (Ciddi boyuta varması hâlinde mide bulantısı gözlemlenebilir. Hafif alerjik reaksiyonlarda mide bulantısına rastlanmaz.)
• Kanser çeşitleri (Kanser hücreleri tarafından üretilen maddeler, bunların yol açtığı anatomik bozukluklar ve iltihâbî reaksiyonlar mide bulantısı yapabilir.)

Başka Hangi Hastalıklarda Mide Bulantısı Görülür?

• Crohn hastalığı
• Mide ülseri
• Mideyi üşütmek ve reflü hastalığı
• Akut apandisit
• İdrar yolu enfeksiyonları
• Böbrek taşları
• Hormonal, romatolojik, kronik rahatsızlıklar
• Menenjit (Beyin zarında enfeksiyon oluşumu)
• Beyin sıvısı miktarının değişmesine bağlı oluşan basınç farklılıkları
• Beyinde sarsıntı, kafa travması
• Kulakta enfeksiyon
• Öksürük (Özellikle çocuklarda mide bulantısı sebepleri içerisindedir.)
• Ateşli hastalıklar
• Bulimia (Tekrarlayan yeme ve kusmayla seyreden psikiyatrik bir bozukluk)

Yiyecek ve İçeceklere Bağlı Mide Bulantısı Nedenleri

• Yetersiz beslenme (Vitamin ve mineral eksiklikleri bağışıklık sistemini zayıf düşürür. Bu da vücudun her şeyden kolayca etkilenme ihtimâlini artırır. Normal kokular veya her zaman tüketilen besinler dahi mide bulantısına sebebiyet verebilir.)
• Gıda zehirlenmesi (Bu durum genelde çürümüş, bozulmuş, tarihi geçmiş ürünlere bağlıdır.)
• Aşırı yemek (Midenin tıka basa doldurulması hazımsızlığa sebep olur ve bu da bulantıyla sonuçlanır.)
• İyi pişmemiş veya çiğ ürünleri tüketmek (Bunlar bakteri oluşumuna son derece müsaittir. Dolayısıyla mide bulantısı yapma riski yüksektir.)
• Farklı gıdaların aynı anda tüketilmesi (Domates ile çikolata yemek gibi)
• Aşırı alkol alımı da yine mide bulantısına neden olan şeyler içinde başlıca faktörlerden biridir. Alkol yıkım ürünlerinin kanda birikmesi, hem sinir hem de sindirim sistemini olumsuz etkiler. Bunun sonucunda baş ağrısı, mide bulantısı gibi belirtilerle karşılaşılır.

Diğer Mide Bulantısı Sebepleri

• İlaçlar (Gereksiz antibiyotik kullanımı, yanlış veya tarihi geçmiş ilaç kullanmak, ilacı bildirilen dozdan farklı bir miktarda almak bulantı meydana getirebilir. Ayrıca tok karna içilmesi gereken ilacı aç karna içmek veya tam tersini yapmak mide bulantılarına davetiye çıkarır. Öte yandan bazı ilaçlar yan etki olarak bulantı şikâyetine sebebiyet verebilir. Aynı anda kullanılan ilaçlar birbiriyle etkileşime girerek bulantı oluşturabilir.)
• Deniz veya taşıt tutması (Hareket sırasında meydana gelen sinyallerin beyinde farklı yorumlanmasından kaynaklanır. Hassas bünyelerde sıkça gözlemlenir.)
• Kimyasal maddelere maruz kalmak (Toksinler, zehirli gazlar vb.)
• Aşırı korku, heyecan, stres (Bunlar, psikolojik mide bulantısı nedenleri arasındadır.)
• Ağır kokular (Sigara, amonyak, çamaşır suyu, parfüm vs.)
• Vücudun su kaybetmesi (Dehidrasyon) (Bu duruma ağız içinin ve dudakların kuruması, hızlı nefes alıp-verme, göz küresinde çöküklük gibi belirtiler de eşlik edebilir.)